Hasan Paşa Hanı: Tarihi ve Kültürel Bir Miras
Diyarbakır’ın tarihi ve kültürel dokusunu zenginleştiren yapıların başında özellikle Hasan Paşa Hanı gelmektedir. Bu han, Osmanlı döneminde ticaretin canlı olduğu bir zaman diliminde inşa edilmiş olup günümüze kadar ulaşabilmiş ender eserlerdendir.
Hasan Paşa Hanı Nerededir ?
Diyarbakır‘ın Sur İlçesi’nde bulunan han, Gazi Caddesi’nin üzerinde yer almaktadır. Ulu Camii’nin doğu girişinin karşısında, Sur ilçe merkezinde bulunmaktadır.
Hasan Paşa Hanı’na Nasıl Gidilir ?
Diyarbakır’a birçok şehirden ulaşım imkanı vardır. Uçak, otobüs ya da ayrıca kendi aracınız ile rahatlıkla gidebilirsiniz. Eğer uçakla gitmeyi tercih ediyorsanız Diyarbakır Havalimanı ile han arası 21 dakikadır. Ayrıca, İstanbul ile Diyarbakır arası yaklaşık 15 saattir. Bunun yanı sıra Ankara ile Diyarbakır arası ise 11 saate yakındır.
Hasan Paşa Han’ın Tarihi
Tarihi Hasan Paşa Hanı, üzerindeki kitabeden anlaşıldığı üzere 1572-1575 yılları arasında yapılmıştır. Dönemin Diyarbakır Valisi Sokullu’nun oğlu Vezirzade Hasan Paşa tarafından yapımına başlanmıştır. Ancak bu süreç içerisinde Vali Hasan Paşa başka bir göreve atandığından hanın tamamlanması dönemin valisi Osman Paşa döneminde olmuştur.
1612 yılında Diyarbakır’a gelen ve şehri gezen Polonyalı Simeon, seyahatnamesinde handa “Çok sayıda oda ve 500 beygiri barındırabilen yer altında iki büyük ahırının var olduğundan” bahsetmiştir. Ayrıca, XVII. yüzyılda şehre gelen Evliya Çelebi, Hasan Paşa Hanı’nın “Kale misali, gayet metin ve müstahkem bir yapı” olduğundan bahsetmiştir.
Kentin ticaret merkezinde bulunan Hasan Paşa Hanı, Diyarbakır’daki ikinci büyük handır. Dikdörtgen plan şemasına sahip avlulu, iki katlıdır. Özellikle, iki renkli taş sıralarının yatay olarak cephelerde kullanılması yapıyı olduğundan da uzun göstermektedir. Merdivenle inilen eyvanın sağında ve solunda ahır bölümüne inen kapılar bulunmaktadır. Avlu dikdörtgen planlıdır. Ortasında yer alan altı sütunlu, üstü kubbeyle örtülmüş bezemesiz bir şadırvan avluya hareket katmaktadır. Avluya açılan batı ve doğu eyvanın sağ ve solunda üst kata çıkışı sağlayan merdivenler bulunmaktadır. Üst katlarda da revaklar bulunmakta ve bu revakların arkasında odalar yer almaktadır. Han bodrum, avlulu bölüm ve üst kat olmak üzere üç katlıdır. Hanın bodrum kısmında gelen kervanların hayvanlarını barındıracak ahır kısmı bulunmaktadır.
Hasan Paşa Hanı’nda Yapılacaklar
Şu an turistik bir gezi mekânı olan Hasan Paşa Hanı restore edilmiştir. Günümüzde çeşitli turistik işletme ve kafelere ev sahipliği yapmaktadır. Daha önce deve ve atların gecelediği ahır olarak yapılmış birimin bir kısmı günümüzde kapalı restoran bir kısmı ise kitap evi olarak işletilmektedir.
Last modified: 22 Nisan 2024
